ichard Ježík po raz kolejny udowadnia, że w dziedzinie rekordowych obserwacji naziemnych nie ma sobie równych w Europie. Po spektakularnym wyczynie, jakim było sfotografowanie Elbrusu z Turcji z odległości 474 km, do listy jego imponujących osiągnięć dołącza kolejny sukces: rekordowa obserwacja Tatr z odległości 341 km ze szczytu Buteasa w Rumunii. Co więcej, ma też na koncie obserwację w przeciwnym kierunku – z Gerlacha sfotografował Góry Apuseni z dystansu ponad 330 km.
Richard Ježík – europejski mistrz dalekich obserwacji
Słowak Richard Ježík to prawdziwa legenda w świecie dalekich obserwacji naziemnych. Jego najnowszy rekord – Tatry widziane z rumuńskiego szczytu Buteasa z odległości 341 km – stanowi kolejny kamień milowy w tej fascynującej dziedzinie. Ale to nie jedyny jego wyczyn!
Czytaj także: Wypadek na A4! Ogromne korki na obwodnicy
Rekordy Richarda Ježíka:
- 474 km: Elbrus sfotografowany z Turcji (szczyt Karagöl Dağı) – to aktualnie jeden z najdłuższych potwierdzonych dystansów obserwacji naziemnych na świecie
- 341 km: Tatry z rumuńskiego szczytu Buteasa
- 330+ km: Góry Apuseni z Gerlacha (obserwacja w przeciwnym kierunku)
Elbrus z Turcji – rekord, który podbił świat
W lipcu 2025 roku Richard Ježík wykonał fotografię, która obiegła świat. Ze szczytu Karagöl Dağı w Turcji sfotografował Elbrus na Kaukazie z odległości 474 km. To osiągnięcie zostało uznane za nowy nieoficjalny rekord świata w kategorii obserwacji naziemnych typu „earth to earth”.
Czytaj także: Już wkrótce dzień bez samochodu. Zostawisz auto pod domem?
– „To wymaga niezwykle specjalnych warunków atmosferycznych, takich jak super-refrakcja, która pozwala widzieć poza horyzont” – wyjaśniają eksperci.
Jednak aktualny oficjalny rekord świata należy do Roberto Antezany z Argentyny, który 17 lipca 2025 roku sfotografował Aconcaguę z odległości 484,5 km ze szczytu Cerro Champaquí. Wcześniej ten sam obserwator ustanowił rekord 483 km.
Polskie rekordy obserwacji – nie jesteśmy gorsi!
Polscy pasjonaci również mają na koncie imponujące osiągnięcia w dziedzinie dalekich obserwacji:
Najdalsze obserwacje z Polski:
- 293 km: Austriackie Alpy ze Śnieżnika w Sudetach (aktualny polski rekord)
- 278 km: Buteasa (Góry Apuseni, Rumunia) z Jasła w Bieszczadach – dokonała tego czwórka: Sławomir Cyzio, Kamil Gołąb, Bartosz Siedlecki i Piotr Porębski
- 275 km: Buteasa z Jasła według innych pomiarów
- 232,1 km: Gerlach z Góry Kamieńskiej koło Bełchatowa – pierwsza obserwacja Tatr z nizin polskich
Góra Kamieńska – polski fenomen
1 stycznia 2023 roku czterech polskich pasjonatów – Paweł Kłak, Mateusz Cieślicki, Krzysztof Ninard i Grzegorz Jagusiak – dokonało historycznego wyczynu. Z Góry Kamieńskiej koło Bełchatowa, która jest sztuczną górą powstałą jako zwałowisko kopalni węgla brunatnego, po raz pierwszy w historii sfotografowali Tatry z polskich nizin.
Czytaj także: Późną nocą krakowskie lotnisko wróciło do pracy. Ale utrudnienia trwają…
Parametry tej obserwacji:
- Odległość: Gerlach 232,1 km, Łomnica 230,1 km
- Wysokość: 407 m n.p.m.
- Refrakcja: wymagany współczynnik minimum 0,19, podczas obserwacji wyniósł 0,225
– „To najdalej położone na północ miejsce, z którego wykonano zdjęcie nie tylko Tatr, ale całych Karpat” – podkreślają autorzy.
Bieszczady – okno na rumuńskie szczyty
14 stycznia 2024 roku czwórka polskich obserwatorów dokonała kolejnego rekordu. Ze szczytu Jasło w Bieszczadach sfotografowali rumuński szczyt Buteasa z odległości 275-278 km.
Warunki były ekstremalne:
- Wyjście o 4:00 nad ranem z Przysłupia
- Śnieg do metra wysokości
- 2,5 godziny przebijania się przez zaspy
- Potężny wyż nad Rumunią z ciśnieniem ponad 1040 hPa
– „To pierwsza obserwacja Apusenów z Jasła w Bieszczadach i najdalsza obserwacja z Bieszczadów” – mówi Bartosz Siedlecki.
Dlaczego to w ogóle możliwe?
Obserwacje na tak wielkie odległości są możliwe dzięki zjawisku zwanej refrakcją atmosferyczną. Światło nie porusza się po linii prostej, lecz ulega załamaniu w powietrzu o różnej gęstości.
Kluczowe czynniki:
- Inwersja temperatury (cieplejsze powietrze nad zimniejszym)
- Stabilne warunki baryczne
- Bardzo czyste powietrze
- Odpowiednia wilgotność
W standardowych warunkach współczynnik refrakcji wynosi 0,13-0,14, ale podczas rekordowych obserwacji może sięgać 0,2-0,3.
Zakres obserwacji Tatr
Udokumentowane obserwacje Tatr rozciągają się obecnie między:
- Północ: Góra Kamieńska w Polsce (51.204°N) – 232 km
- Południe: szczyt Buteasa w Rumunii (46.700°N) – 341 km
Ten „korytarz widzialności” obejmuje więc aż 573 km w linii północ-południe!
Co dalej?
Richard Ježík systematycznie przesuwa granice możliwości w dziedzinie dalekich obserwacji. Jego najnowszy rekord – Tatry z Rumunii – to kolejny dowód na to, że przy odpowiednich warunkach atmosferycznych można widzieć znacznie dalej, niż sugerowałaby krzywizna Ziemi.
Czy padną kolejne rekordy? Wszystko wskazuje na to, że tak – bo pasjonaci dalekich obserwacji, jak Richard Ježík, nigdy nie spoczywają na laurach!
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas na Facebooku!
