W Małopolsce wraca groźna choroba, o której wielu zdążyło zapomnieć. Liczba zakażeń krztuścem wzrosła w rok o prawie 4000 procent. Lekarze alarmują: chorują nie tylko dzieci, ale też dorośli, którzy zapomnieli o szczepieniach przypominających.
----- Partner Działu Kraków -----
Dramat w Krakowie. Ponad tysiąc przypadków w rok
Sytuacja w stolicy Małopolski jest najpoważniejsza w całym regionie. W 2023 roku lekarze potwierdzili zaledwie 32 przypadki krztuśca. Rok później było ich już 1237. To oznacza wzrost o ponad 3800 procent.
W całym województwie małopolskim sytuacja wygląda równie źle. Do końca 2024 roku odnotowano 3281 zakażeń – 38 razy więcej niż w roku poprzednim. Choroba atakuje głównie młodzież w wieku 10-14 lat oraz dorosłych po czterdziestce.
Dorośli zapominają o szczepieniach
Dr Lidia Stopyra ze Szpitala im. S. Żeromskiego w Krakowie nie ma wątpliwości, co jest przyczyną epidemii. Dorośli przestali się szczepić.
----- Reklama -----
– Zachorowania trwają cały czas. Dorośli powinni szczepić się co 10 lat, ale do tej pory było to mało rozpropagowane – tłumaczy lekarka.
Problem polega na tym, że odporność po szczepieniu stopniowo zanika. Jeśli ktoś ostatni raz przyjął szczepionkę jako dziecko, po latach przestaje być chroniony. Może wtedy zarażać innych, szczególnie niemowlęta, które jeszcze nie przeszły pełnego cyklu szczepień.
Kraków wprowadza darmowe szczepienia
Władze miasta postanowiły działać. W październiku 2025 roku Rada Miasta Krakowa przyjęła program bezpłatnych szczepień przeciwko krztuścowi. Ma trwać do 2030 roku.
W pierwszym roku program obejmie około 400 mieszkańców. Miasto przeznaczyło na ten cel ponad 71 tysięcy złotych. Szczepienia są całkowicie darmowe dla uczestników. Celem jest przerwanie łańcucha zakażeń i ochrona najmłodszych dzieci.
Jak rozpoznać krztusiec
Na początku choroba przypomina zwykłe przeziębienie. Pojawia się katar, gorączka i kaszel. Dopiero po kilku dniach kaszel zmienia charakter – staje się napadowy i wyczerpujący. U dzieci dochodzi do bezdechów i niedotlenienia. Nieleczony krztusiec może być śmiertelny.
Dorośli przechodzą chorobę łagodniej. Zwykle skarżą się na długotrwały, suchy kaszel, który trwa tygodniami. Wielu myli go z alergią. Problem w tym, że przez cały ten czas można zarażać innych.
Szczepionka chroni przez 10 lat
Najskuteczniejszą ochroną przed krztuścem są szczepienia. Dzieci otrzymują je w ramach obowiązkowego kalendarza szczepień. Jednak odporność z czasem słabnie.
Dlatego dorośli powinni przyjmować dawkę przypominającą co dekadę. Dostępna jest szczepionka skojarzona Tdap, która chroni jednocześnie przed krztuścem, tężcem i błonicą. Szczególnie ważne jest szczepienie kobiet w ciąży – przeciwciała przekazane dziecku chronią je w pierwszych miesiącach życia.
Eksperci przypominają też o podstawowych zasadach profilaktyki: częstym myciu rąk, wietrzeniu pomieszczeń i unikaniu kontaktu z osobami chorymi.
