Stolica Małopolski, która przez lata była symbolem zanieczyszczonego powietrza, dziś staje się liderem zmian w Polsce. Dzięki uchwale antysmogowej i działaniom prewencyjnym mieszkańcy mogą cieszyć się coraz czystszym powietrzem. Liczba dni z przekroczeniami norm pyłów zawieszonych spadła do historycznie niskiego poziomu, a straż miejska odnotowuje coraz mniej interwencji związanych z naruszeniami przepisów.
Efekty działań antysmogowych
Od ponad pięciu lat Kraków notuje systematyczną poprawę jakości powietrza. Kluczowym momentem było wprowadzenie uchwały antysmogowej, która od 1 września 2019 roku zakazała stosowania paliw stałych w instalacjach grzewczych. W efekcie liczba dni z przekroczeniami norm pyłów PM10 i PM2.5 spadła o ponad 85 proc. w porównaniu do danych sprzed dekady. Na stacji pomiarowej przy Alei Krasińskiego liczba dni z przekroczeniami PM10 zmniejszyła się z 200 w 2011 roku do zaledwie 31 w 2023 roku. Podobne wyniki odnotowano na innych stacjach w mieście, takich jak Bulwarowa czy Bujaka.
Zmniejszenie emisji pyłów zawieszonych to nie tylko efekt zakazu spalania węgla i drewna, ale także intensywnej wymiany pieców na ekologiczne źródła ciepła. W ramach programu „Żyj i pracuj w Małopolsce” oraz projektu LIFE Małopolska wymieniono tysiące pieców na gazowe, elektryczne czy pompy ciepła. Dodatkowo miasto inwestuje w rozwój sieci ciepłowniczej oraz termomodernizację budynków.
Działania straży miejskiej
W sezonie grzewczym 2024/2025 strażnicy miejscy przeprowadzili 467 kontroli przestrzegania przepisów uchwały antysmogowej. Ujawniono jedynie 20 wykroczeń, co pokazuje, że mieszkańcy coraz częściej przestrzegają nowych regulacji. Nałożono 13 mandatów karnych, sporządzono trzy wnioski o ukaranie do sądu oraz pouczono cztery osoby. Większość zgłoszeń dotyczyła posesji znajdujących się na terenie gmin ościennych, gdzie przepisy antysmogowe nie są tak rygorystyczne jak w Krakowie.