Nowe altany śmietnikowe w Krakowie. Zmieni się ich wygląd i funkcjonalność 

Dzisiaj, 3 lipca, na terenie Politechniki Krakowskiej odbyła się prezentacja modelowych wiat śmietnikowych dla Krakowa. Przedstawione zostały nowe wiaty, które są bardziej estetyczne, ekologiczne i przyjazne pod kątem dojazdu pojazdów służb komunalnych od tych obecnych. 

Obecne altany śmietnikowe w mieście są za małe i stanowią problem dla mieszkańców i pracowników MPO podczas odbierania odpadów. Ze względu na to często odpady lądują poza śmietnikiem co powoduje nieprzyjemny zapach i brud panujący wokół altany. 

Studenci wraz z ekspertami przedstawili najczęstsze problemy, które zaobserwowali i propozycje ich rozwiązań. Projekty nowych wiat zaprezentowali m.in. w postaci samodzielnie wydrukowanych modeli 3D oraz na wielkoformatowych planszach z wizualizacjami. Przy uczelnianym pawilonie „Kotłownia” pojawił się również sprzęt, pojazdy oraz personel Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania wraz z nowymi, kolorowymi pojemnikami na odpady. 

Ogromna ilość odpadów

Projekt „Altana przyszłości” trwał dwa miesiące. W tym czasie próbowano odpowiedzieć na pytanie, co zrobić, aby zoptymalizować gospodarkę odpadami na pierwszym etapie procesu – składowania odpadów przez mieszkańców i odbioru śmieci przez służby miejskie. Celem było opracowanie kompleksowych pomysłów na rewitalizację już istniejących przestrzeni poboru odpadów. Dodatkowo wypracowanie nowych, wzorcowych wytycznych dla przyszłych budynków i osiedli mieszkaniowych. Problem jest poważny, bo w Krakowie znajduje się 15 tysięcy punktów odbioru odpadów. MPO codziennie odbiera aż 24 tysiące wypełnionych pojemników, każdy o wadze 200-300 kg. Przeciętny krakowianin produkuje średnio prawie pół tony śmieci rocznie. Niestety prognozy wskazują, że ta ilość będzie rosła co roku o 4 proc. 

Większe przestrzenie dla wiat śmietnikowych 

W ramach projektu studenckie zespoły z FutureLab PK, studenckiego laboratorium innowacji, pod opieką ekspertów Politechniki (w zakresie gospodarki odpadami, architektury krajobrazu i transportu) i specjalistów z krakowskiego MPO przeprowadziły wizję lokalną kilku różnych miejsc odbierania odpadów w Krakowie (m.in. przy instytucji, szkole, wspólnocie mieszkaniowej). Diagnozowały zastane tam problemy, dla których potem poszukiwały rozwiązań w trakcie warsztatów i prac projektowych. Modelowe pomysły mają na celu połączenie czterech aspektów gospodarki odpadami: ekologicznego, ekonomicznego, logistycznego i społecznego. 

Stąd modelowe rozwiązania proponują znacznie większe – od dotychczas projektowanych – przestrzenie dla wiat śmietnikowych. Niewielki rozmiar wiat to główny czynnik zbyt małej liczby pojemników względem potrzeb mieszkańców. Problem wynika z faktu, że altany są obecnie projektowane w oparciu o przestarzałe dane dot. ilości generowanych odpadów przez statystyczną osobę. Przepełnione pojemniki powodują piętrzenie się śmieci. Pozostawianie ich wokół pojemników zamiast w nich, a czasem nawet zmuszają użytkowników do “podrzucania” swoich odpadów do innych altan. 

Ponadto zauważono, że obecne wiaty są często nieestetyczne, a dojazd do nich utrudniony. W modelowych pomysłach w każdej z lokalizacji wyznaczono miejsce postoju. To miejsce powinno być oznakowane i zabezpieczone przed postojem innych pojazdów. Dodatkowo usytuowane jak najbliżej miejsca składowania odpadów, co znacznie przyspieszy proces ich odbioru. Miejsce dla pojazdu MPO zapewniono z uwzględnieniem wygodnej przestrzeni do ewentualnego zawracania. 

Funkcjonalność i wartość edukacyjna

Projekty modelowych altan zostały przygotowane wizualnie w taki sposób, aby wtapiały się w otoczenie i stanowiły przyjemny dla oka dodatek krajobrazu danej lokalizacji. Altany, w zamyśle studentów i ekspertów, mają łączyć społeczność lokalną, być elementem promującym zieleń oraz odnawialne źródła energii. Przykładem na to może być proponowane w modelach oświetlenie, zasilane prądem z paneli fotowoltaicznych. Sugerowane rozwiązania łączą zatem funkcjonalność oraz wartość edukacyjną. 

Altany nieprzystosowane do realiów współczesnej gospodarki odpadami to utrapienie zarówno dla mieszkańców, jak i służb komunalnych. Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w Krakowie realizuje obecnie usługi odbioru odpadów dla 61 tysięcy podmiotów, w tym osób prywatnych, firm i instytucji. 273 specjalistyczne pojazdy codziennie odbierają śmieci z 15 tysięcy wiat. Każdy z tych pojazdów przejeżdża średnio 70-75 km dziennie, by opróżnić 24 tysiące pojemników na odpady. Kierowcy operują pojazdami ważącymi razem z odpadami od 10 do 15 ton. Często jeżdżą po zbyt wąskich drogach dojazdowych. Nawierzchnia altan również nie zawsze spełnia wymogi wygodnego odbioru i opróżniania pojemników na odpady, bo bywa zbyt śliska lub chropowata. Zagrożenia wynikające ze źle zaprojektowanych altan i wiat obejmują uszkodzenia nieruchomości czy hałas, ale też np. kontuzje pracowników MPO. 

To tym cenniejsze inspiracje, że skala wyzwań związanych z gospodarowaniem odpadami w miastach będzie coraz większa. Badania wskazują, że np. ilość krakowskich odpadów będzie systematycznie rosła z roku na rok, o około 4 proc. Na tej podstawie wyliczono, że w ciągu najbliższych 15 lat suma odpadów generowanych w Krakowie wzrośnie z obecnych 400 tysięcy ton rocznie do nawet pół miliona. 

fot. Jan Zych /Politechnika Krakowska/

Źródło: Kraków.pl